Dialooggroep wonen: Woonkwaliteit in Leuven
Iedere maand zit de dialooggroep wonen rond de tafel in De RuimteVaart. Om elkaar te ontmoeten. Om ervaringen te delen. Om samen in gesprek te gaan over wat we in onze nabije omgeving zien, horen en zelf beleven rond het thema wonen. Om onze kennis te verruimen en rechten te verkennen. En om kwetsbare mensen een stem te geven binnen de samenleving, en naar het beleid.
In 2023 en 2024 zoomde de dialooggroep wonen in op het thema ‘woonkwaliteit in Leuven’:
- We deden een bevraging rond woonkwaliteit bij de bezoekers in ons sociaal restaurant.
- We gingen creatief aan de slag op basis van getuigenissen rond slechte woonkwaliteit.
- We informeerden ons over de rechten en plichten rond de kwaliteit van woningen tijdens vormingen (o.a. met de Huurdersbond & de brandweer).
- We keken naar goede voorbeelden in andere steden en gemeenten.
- We formuleerden onze nieuwjaarswensen voor alle Leuvenaars, en gingen in gesprek met Lies Corneillie, schepen van Wonen in Leuven.
- En met de stekjes-actie willen we de verhalen uit de dialooggroep delen, en alle Leuvenaars bewustmaken van de penibele woonsituatie van kwetsbare medeburgers.
Want iedereen verdient een kwaliteitsvol stekje om te wonen!
1. Kwaliteit van woningen in Leuven
Achter de mooie gevels in het Leuvense straatbeeld zitten nog al te vaak fundamentele problemen van woonkwaliteit verborgen. Door de grote vraag naar woningen in de stad, moeten kwetsbare huurders met een beperkt budget vaak genoegen nemen met weinig kwaliteitsvolle woningen, of zelfs woningen die niet aan de kwaliteitsnormen voldoen. Die slechte woonkwaliteit heeft een impact op de gezondheid van bewoners, hun mentaal welzijn, sociale contacten, groeikansen voor kinderen en tal van andere levensdomeinen.
Tijdens de dialooggroep gingen we creatief aan de slag met getuigenissen van Leuvenaars rond problemen met de kwaliteit van hun woning: Welke problemen zijn er in jouw (huur)woning? Welke stappen heb je al ondernomen? En welke impact heeft dat op jou & andere bewoners?
Overal in ons huis zijn vochtplekken en schimmel op de muren. Er was ook een gat in ons dak. De huisbaas heeft dit proberen te herstellen, maar de problemen blijven terugkomen. Mijn hoofd zit vol en deze problemen maken me bang. Ik wil zo graag dat mijn dochters in een goede woning kunnen opgroeien, maar dat kan ik hen niet geven. Daar word ik erg verdrietig van.
A., dialooggroep wonen
2. Renoveren in Leuven
Minder energie verbruiken, dat is goed voor iedereen. Het zorgt voor een kleinere milieu-impact, en bovendien is het voordeliger voor je eigen portemonnee.
Heel wat mensen in armoede wonen in (huur)woningen die onvoldoende geïsoleerd zijn. Pogingen om het energieverbruik te beperken hebben rechtstreeks een nadelig effect op hun wooncomfort.
Energetische renovaties van (huur)woningen zijn een noodzaak, maar grote renovaties die de energieprestatie van woningen verbeteren zijn niet evident. Ze vragen grote investeringen, of vallen onder de verantwoordelijkheid van de verhuurder, waardoor heel wat kwetsbare huishoudens niet meekunnen in de huidige energietransitie.
Tijdens de dialooggroep keken we naar projecten in verschillende steden en gemeenten. Hoe kunnen deze projecten ervoor zorgen dat iedereen mee kan in de energietransitie, ook mensen die niet de (financiële) mogelijkheden hebben om zelf grote renovaties aan hun woning uit te voeren?
Het is heel moeilijk om onze woning te verwarmen. Als de verwarming opstaat is het boven veel te warm, en beneden is het koud. De huisbaas zou best de muren isoleren. Eigenlijk moet dat bij alle huizen in onze straat gebeuren. Waarom kunnen ze niet ineens de hele straat isoleren?
A., dialooggroep wonen
3. Informatie over wonen en huren
De zoektocht naar een kwaliteitsvolle woning is een hele uitdaging. Zeker in een stad als Leuven, waar de grote vraag naar woningen de huurprijzen op de private huurmarkt de hoogte in jaagt.
Veel bezoekers van De RuimteVaart zijn al vaak verhuisd. Verhalen van mensen die opnieuw willen (of moeten) verhuizen, zijn een dagelijks gespreksonderwerp. Maar waar start je de zoektocht naar een woning die aan je wensen voldoet & betaalbaar is binnen een beperkt budget? Hoe kan je op een kort bezoek correct inschatten of een woning geen verborgen gebreken heeft? Waar kan je terecht als je geen gepaste woonoplossing vindt binnen de opzegtermijn?
Tijdens de dialooggroepen kwamen heel wat vragen en onduidelijkheden rond wonen naar boven. We noteerden onze vragen, om ze mee te nemen in gesprekken met andere partners en het lokaal beleid. Zo zoeken we samen naar oplossingen.
Ik heb in Leuven op veel plaatsen gewoond en gehuurd. En elke keer als je moet verhuizen, krijg je veel informatie die moeilijk is om te begrijpen. Je hebt veel vragen, maar moet op korte tijd een beslissing nemen: Is dat energielabel wel goed? Welke kosten ga ik écht nog extra moeten betalen? Welke documenten moet ik nog in orde brengen?
Is er iemand die kan mij helpen om een eerlijk antwoord te krijgen op die vragen?
H., dialooggroep wonen
4. In gesprek met de schepen van wonen
Naar aanleiding van de dialooggroepen ging De RuimteVaart in gesprek met Lies Corneillie, schepen van Wonen in Leuven. Verschillende mensen uit de groep deelden hun ervaringen rond woonkwaliteit met de schepen, en samen dachten we na over mogelijke oplossingen om hiermee aan de slag te gaan:
>> Het conformiteitsattest is een officieel document dat de gemeente aflevert en dat aantoont dat een woning aan de minimale normen voor woningkwaliteit voldoet. Een woningcontroleur maakt een technisch verslag op, om na te gaan of een woning conform, veilig en gezond is.
Waarom is een conformiteitsattest in Leuven niet verplicht voor huurwoningen?
>> Via bouwblokrenovaties kunnen verschillende woningen tegelijk gerenoveerd worden. Met individueel advies, technische en sociale begeleiding tijdens alle fases van de werken en met correcte financiële ondersteuning worden eigenaars en verhuurders met gestimuleerd om de kwaliteit en het energieverbruik van hun woningen te verbeteren.
Zijn er in Leuven straten of wijken waar dergelijke renovatie-aanpak bekeken wordt?
>> Met het Huurhuis wil de stad Leuven een plek creëren waar elke huurder, verhuurder of tussenpersoon terechtkan voor informatie, advies en hulp over huren en verhuren.
Op welke manier kunnen we er voor zorgen dat mensen hiervan op de hoogte zijn & dat drempels tot het Huurhuis worden weggenomen?
5. Actie: Een kwaliteitsvol stekje voor iedereen?
Op maandag 1 juli zullen op verschillende plaatsen in Leuven plantjes, zogenaamde ‘stekjes’, verschijnen. Voorbijgangers worden uitgenodigd om een stekje mee te nemen naar een ander plekje – een plekje dat aan de nodige kwaliteitseisen voldoet om het stekje te laten groeien.
Met de stekjes-actie wil de dialooggroep Leuvenaars bewustmaken van de penibele woonsituatie van kwetsbare medeburgers.
Want iedereen verdient een kwaliteitsvol stekje om te wonen!
